Projectpartners overheid: VLAIO TETRA
Projectpartners privé: SIRRIS
Projectpartners kennisinstellingen: VUB, KU Leuven, UAntwerpen
Projectduur: 1/3/2020-28/2/2023

IJsvorming veroorzaakt lagere prestaties, aantasting van het materiaal en kan bij veel systemen en toepassingen veiligheidsproblemen met zich meebrengen.

Dit is vooral het geval in polaire gebieden waar ernstige ijsvorming schering en inslag is, maar ook in België, waar ijsvorming minder vaak voorkomt maar een aantal industriesectoren, zoals windenergie en lucht- en ruimtevaart, kopzorgen baart omdat de optimale oplossing voor het probleem van ijsvorming een aanzienlijke economische waarde uitmaakt.

Dankzij de recente technologische ontwikkelingen (zoals sensoren, het IoT, algoritmes voor machineleren, ijswerende coatings en oppervlaktebehandelingen) zijn nieuwe oplossingen ontstaan voor het detecteren, voorkomen of verwijderen van ijs.

Veel bedrijven hebben het echter nog moeilijk om het aspect van ijsvorming adequaat en rendabel aan te pakken bij het ontwikkelen, valideren of gebruiken van ijsgevoelige systemen. De belangrijkste reden hiervoor is dat de oplossingen die voor polaire klimaatomstandigheden of regio’s met een grote ijsvorming zijn ontwikkeld, vaak niet kunnen worden toegepast of uit economisch oogpunt niet optimaal zijn voor klimaten met lage of gematigde ijsvorming.

Het project Fighting Icing strekt tot doel state-of-the-artkennis en oplossingen om problemen van ijsvorming in diverse toepassingsdomeinen te detecteren, voorkomen en beperken, en naar gestructureerde en concrete methodologieën voor de implementatie ervan te vertalen.

Er wordt speciaal aandacht besteed aan atmosferische ijsvorming in klimaten met lage en gematigde temperaturen, zoals België en gelijkaardige regio’s.

Hiertoe worden de relevante omstandigheden voor ijsvorming in een laboratoriumomgeving nagebootst, worden de meest vooruitstrevende methodes voor het detecteren van ijsvorming en geen ijsvorming getest en geëvalueerd, en worden ijswerende en -verwijderende oppervlakken (bijv. coatings en lastertextureren) voor deze omstandigheden geëvalueerd.

Aan het einde van het project wordt dan een synthese aangereikt van de optimale oplossing voor problemen van ijsvorming.

In het kader van dit project zal Sirris kennis verwerven en oplossingen ontwikkelen om de problemen van ijsvorming te beperken, die dan door ondernemingen uit diverse industriesectoren in de volgende domeinen kunnen worden toegepast:

1. Grondiger inzicht in de vorming en preventie van ijs en de impact ervan, door onderzoek te voeren naar de verschillende soorten van ijs en ijsvormingsomstandigheden en de bijbehorende risico’s, door het oplijsten van certificeringsnormen met betrekking tot ijsvorming en door het evalueren van de impact van ijsvorming, meer bepaald op de energieproductie van windturbines.
2. Beoordeling van oplossingen voor sensoren die ijsvorming en/of geen ijsvorming detecteren, meetconcepten en gegevensverwerking en validering in de laboratoriumomgeving, waaronder de bedrijfszekerheid ervan.
3. Kennis over de toepassing van ijswerende of -verwijderende oppervlakken, door onderzoek te voeren naar coatings en texturen in termen van hun technische en economische prestaties, compatibiliteit met verschillende substraten, alsook de volledige validering ervan. 
4. Methode en infrastructuur voor versnelde en rendabele ijsvormingstests op reële schaal. 
5. Geïntegreerde benadering van een optimaal beheer van ijsvorming op geselecteerde demonstrators.

Sirris richt zich tot applicaties die negatieve effecten ondervinden van ijsvorming, zoals drones maar evengoed luchtvaarttoepassingen in het algemeen, wind-turbines, maritieme applicaties, hoogspanningsinfrastructuur, etc…
In dit project onderzoekt men zowel ijs monitoring, als anti-ice en de-icing technologie die solaas kunnen bieden voor deze klimatologische probleemstelling.

Voor drone toepassingen specifiek kan ijsvorming tijdens de vlucht tot performantie, betrouwbaarheid en veiligheidsproblemen leiden.
Daarom zal in dit project ook specifieke focus liggen op deze toepassing en zal aan de hand van experimentele proeven onderzocht worden hoe omgegaan kan worden met deze problematiek in functie van de gebruikers cases.

Vlaamse bedrijven die interesse hebben om de projectresultaten van dit project op te volgen kunnen gratis lid worden van de industriële supervisieraad.

In het laatste kwartaal van dit jaar zullen drie state-of-the-art rapporten gedeeld worden met de industriële supervisieraad inzake ijsvorming, ijs-detectie en anti-ijs beschermlagen.
Begin 2021 starten de eerste experimentele testen in een grote klimaatkamer die voorzien is van een nieuwe ijs spray test set-up.

Meer info: https://www.sirris.be/nl/fighting-icing

WEBINAR 26/11/20: https://www.sirris.be/agenda/webinar-icing-risks-and-mitigation-solutions